Komitet Rady Ministrów przyjął projekt nowelizacji k.s.h. zakładający ułatwienie podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółek z o.o., a także wprowadzenie nowych instrumentów ochrony wierzycieli takich spółek. Koncepcję reformy przygotowała Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego działająca przy Ministrze Sprawiedliwości. Dobiega końca rządowy etap procesu legislacyjnego projektu nowelizacji Kodeksu spółek handlowych, którego celem jest reforma struktury majątkowej spółki z o.o. Projekt, będący realizacją założeń przyjętych przez Radę Ministrów 20 maja 2014 r., 3 czerwca br. został przyjęty przez Komitet Rady Ministrów. W stosunku do założeń, zakres projektu został ograniczony. Zrezygnowano z przepisów dotyczących możliwości ustanawiania udziałów bez wartości nominalnej oraz tworzenia kapitału udziałowego – jako alternatywy dla tradycyjnego…
Nowy Minister Sprawiedliwości
Prezydent RP, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, 4 maja 2015 r. powołał Borysa Budkę na urząd Ministra Sprawiedliwości. Nowy minister jest radcą prawnym, doktorem nauk ekonomicznych, posłem na Sejm VII kadencji. – Moim priorytetem jako Ministra Sprawiedliwości jest przeprowadzenie przez Parlament ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej. To dla mnie duża satysfakcja, że w trakcie prac sejmowych rozszerzono dostęp do darmowej pomocy prawnej ludziom młodym do 26 lat i seniorom od 65. roku życia. Będę też intensywnie pracował nad sprawnym wdrożeniem reformy procedury karnej związanej z wprowadzeniem zasady zwiększonej kontradyktoryjności, a tym samym – usprawnieniem postępowań karnych. Chcę też kontynuować dalszą informatyzację wymiaru sprawiedliwości. W sposób bezpośredni…
Darmowa pomoc prawna w Sejmie
Dobiegają końca prace legislacyjne nad ustawą o nieodpłatnej pomocy prawnej i edukacji prawnej. Oznacza to, że już od 1 stycznia 2016 r. w całej Polsce zostanie otwartych ponad 1500 punktów, gdzie obywatele otrzymają bezpłatną i profesjonalną pomoc prawną. Ustawa ta nie powstałaby bez współpracy z przedstawicielami samorządu terytorialnego, organizacji pozarządowych i samorządów zawodowych adwokatów i radców prawnych. Skorzystaliśmy z ich doświadczenia. Wychodzimy do obywateli, którzy nie mogli do tej pory korzystać z bezpłatnej pomocy prawnej. Wierzę, że ta ustawa będzie im służyć – mówił w maju br w Sejmie, podczas pierwszego czytania projektu ustawy, Minister Sprawiedliwości Borys Budka. Celem ustawy jest zapewnienie obywatelom równego dostępu do nieodpłatnej pomocy prawnej na etapie…
Więcej informatyzacji, szybsze postępowania
27 maja 2015 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. W najbliższym czasie zostanie ona rozpatrzona przez Senat. Ustawa ta została uchwalona na podstawie rządowego projektu, który został przygotowany w Ministerstwie Sprawiedliwości. Nowelizacja Kodeksu cywilnego zmierza przede wszystkim do liberalizacji przepisów o formie czynności prawnych. Ustawa wprowadza legalną definicję dokumentu oraz nową formę czynności prawnych (formę dokumentową). Forma ta będzie zachowana w razie złożenia oświadczenia w dokumencie w sposób umożliwiający ustalenie wystawcy. Dzięki tym rozwiązaniom w postępowaniu dowodowym będą mogły być wykorzystywane oświadczenia złożone np. za pośrednictwem poczty elektronicznej. Zmiany w Kodeksie postępowania cywilnego służą usprawnieniu tego…
Sukces e-nominacji
Sześć miesięcy na obsadzenie etatu sędziowskiego, zamiast dotychczasowego półtora roku, oraz zmniejszenie o 1/3 ogólnej liczby wakatów sędziowskich. Takie są efekty wprowadzenia przez Ministerstwo Sprawiedliwości systemu elektronicznego obiegu dokumentów w procedurze nominacyjnej. Przyspieszenie nominacji możliwe było dzięki nowelizacji ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, która weszła w życie w październiku zeszłego roku. Nowa procedura oparta na elektroniczny systemie zgłaszania kandydatur na stanowiska sędziowskie (system e-Nominacje dostępny na stornie internetowej Krajowej Rady Sądownictwa i prowadzony przez Ministra Sprawiedliwości) bije na głowę dotychczasowy „tryb papierowy” pod względem sprawności – obieg elektronicznych dokumentów jest znacznie szybszy niż zgłoszeń tradycyjnych, kilkakrotnie zmalała także liczba kandydatów ubiegających się o jedno stanowisko…
4,8 tys. nowych adwokatów i radców prawnych
W wyniku tegorocznych egzaminów zawodowych uprawnienia zawodowe uzyskało 1773 przyszłych adwokatów oraz 2988 nowych radców prawnych. Zdawalność egzaminu adwokackiego wyniosła ok. 81 proc., zaś radcowskiego – ok. 82 proc. Tegoroczne egzaminy adwokacki i radcowski zostały przeprowadzone w dniach 1-13 marca. Przystąpiły do nich osoby, które ukończyły stosowną aplikację (odpowiednio adwokacką lub radcowską) oraz osoby, które zdobyły określone ustawowo doświadczenie zawodowe (art. 66 ust. 2 ustawy – Prawo o adwokaturze, art. 25 ust. 2 ustawy o radcach prawnych). Podobnie jak w ubiegłym roku, w wyniku zmian wprowadzonych ustawą z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów (Dz. U. poz. 829), egzaminy te składały się…
Sędzia, czyli arbiter
Nowa rzeczywistość normatywna, która w dniu 1 lipca 2015 r. zastanie sędziów orzekających w sprawach karnych w zakresie modelu postępowania jurysdykcyjnego, a zwłaszcza jego najważniejszego etapu – rozprawy głównej – niesie ze sobą zmiany niemające precedensu na przestrzeni ostatnich 70 lat. Oto omówienie najważniejszych z nich. Zmiany w modelu postępowania karnego określane są jednym słowem: kontradyktoryjność. Nie chodzi oczywiście o to, że kontradyktoryjność była dotychczas obca praktyce procesowej. Więcej nawet, począwszy od Kodeksu postępowania karnego z 1928 r., była ona uznawana za obowiązującą zasadę procesową w postępowaniu sądowym. Rzecz w tym, że do tej pory dominująca teoretycznie w postępowaniu przed sądem zasada kontradyktoryjności była uzupełniana przez zasadę śledczą (inkwizycyjną), przewidującą inicjatywę…
Radcowie i adwokaci: nowe zadania
Wchodząca w życie reforma postępowania karnego dotyka m.in. kwestii podmiotów, które mogą pełnić funkcje obrońców w tym postępowaniu. Do adwokatów dołączają przedstawiciele drugiego zawodu prawniczego – radcowie prawni. Jednocześnie, kontradyktoryjny model wymusza na obrońcach zwiększoną aktywność procesową. Zarówno adwokaci, jak i radcowie prawni, funkcjonują na podstawie przepisów, które są wypełnieniem i doprecyzowaniem konstytucyjnych regulacji dotyczących samorządów zawodowych. Zgodnie z art. 17 ust. 1 Konstytucji RP, w drodze ustawy można tworzyć samorządy zawodowe, reprezentujące osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i sprawujące pieczę nad należytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony. Oba samorządy – adwokacki i radcowski – wpisują się w tę ustrojową konstrukcję; oba zrzeszają reprezentantów zawodów…
Nowe szaty prokuratury
Przygotowanie prokuratury do wchodzącej w życie wielkiej noweli procedury karnej nie powinno budzić najmniejszych wątpliwości. Tak jednak nie jest. Czy pojawiające się wątpliwości są uzasadnione? – analizuje prokurator Janusz Śliwa. Można było oczekiwać, że na progu nowej ery procesu karnego, opartego w większym stopniu niż dotychczas na zasadzie kontradyktoryjności, organ odpowiedzialny zarówno za prowadzenie postępowań przygotowawczych, jak i popieranie oskarżenia przed sądem, uzyska wszechstronne wsparcie dla realizacji swoich zadań. Tymczasem prokuratura została osamotniona w przygotowaniach do nowych wyzwań oskarżycielskich. Zabrakło zwłaszcza potrzebnego wsparcia i pomysłu na rozwiązanie palących problemów, w tym – określenia ostatecznego kształtu ustrojowego tego organu. Nie zabezpieczono także odpowiednich środków finansowych na realizację zadań…
Wszyscy jesteśmy przedsiębiorcami
Prawnik musi na bieżąco sprawdzać własną rentowność, wciąż szukać nowych dróg dotarcia do klienta i nie przejmować się porażkami. Wtedy okaże się, że teza o podzielonym torcie prawniczym jest fałszywa – zauważa adwokat Michał Babicz. Z roku na rok dramatycznie rośnie liczba młodych prawników kończących aplikacje zawodowe. I to w sytuacji, gdy stawki drastycznie spadły, a na rynku nie ma dostatecznej liczby klientów. W efekcie, otwierając własną kancelarię, nie da się jej utrzymać i oprócz umiłowanego praktykowania prawa pod własnym szyldem trzeba szukać sobie dodatkowego zajęcia. Od pewnego czasu taka właśnie narracja dominuje w mediach głównego nurtu. O tym, jak ciężka jest dola młodych prawników. O tym, że wybrawszy taką drogę…
Twórca polskiego sądownictwa
Po ponad 120 latach zaborów, w listopadzie 1918 r., Polska odzyskała niepodległość. Jednak już rok wcześniej odrodziło się polskie sądownictwo. Symbolem tego procesu był Stanisław Pomian-Srzednicki – legenda sądownictwa początków II Rzeczpospolitej, Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego. Działalność Sądu Najwyższego uroczyście zainaugurowano 1 września 1917 r. w Pałacu Rzeczpospolitej przy warszawskim Placu Krasińskich. Była to przełomowa chwila. Po raz pierwszy od dziesiątków lat powołano do życia system sądów orzekających w języku polskim, obsadzony przez sędziów Polaków, podległych autonomicznym władzom polskim. Stanisław Bukowiecki, reprezentant Tymczasowej Rady Stanu, mówił podczas inauguracji: „Herbem naszym jest Orzeł Biały, nie rozpięty na piersiach innego orła dwugłowego, ale samoistny; to symbolizuje…
Zamień togę na sportowy strój
9 września 2015 r. w Warszawie rozpocznie się XXVI Ogólnopolska Spartakiada Prawników. Impreza potrwa pięć dni i zgromadzi ok. 1,5 tys. uczestników, w tym ok. 800 prawników uczestniczących w zawodach sportowych. Organizatorem wydarzenia jest Okręgowa Izba Radców Prawnych w Warszawie, zaś Ministerstwo Sprawiedliwości objęło nad nim patronat. – Spartakiada to idealna okazja, by zmierzyć się z innymi prawnikami na płaszczyźnie sportowej. Radcowie prawni, sędziowie, prokuratorzy, adwokaci, notariusze i komornicy będą mogli rywalizować w wielu dyscyplinach. Cieszę się, że po wielomiesięcznych zabiegach tegoroczna Spartakiada odbędzie się w stolicy Polski – mówi Włodzimierz Chróścik, Dziekan Rady Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie, a zarazem przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Spartakiady. Wśród dyscyplin sportowych, w których rywalizować…
Bez taryfy ulgowej
O wymiarze sprawiedliwości nie mówi się najlepiej. Każda medialna sprawa sądowa to woda na młyn dla nieprzychylnych sędziom polityków oraz dziennikarzy. Nie dawajmy swoimi uchybieniami dodatkowej amunicji uczestnikom życia publicznego. Konstytucja RP zapewnia wolność prasy i innych środków społecznego przekazu. Nie ma też zakazu dyskusji o rozstrzygnięciach sądów, w tym o nieprawomocnych wyrokach. W efekcie, dyskutuje się – bez jakiejkolwiek znajomości tematu, powtarzając slogany niemające uzasadnienia w sądowej rzeczywistości czy w obowiązującym prawie. Przykład pierwszy. Słyszę, że w Polsce „nie korupcja jest przestępstwem, a walka z korupcją jest przestępstwem”. Dziennikarz prawicowej gazety w programie pierwszym polskiego radia grzmi, wypowiadając się na temat nieprawomocnego wyroku karnego, że należy go oceniać w kontekście innego…
Czas na konsensualizm
Wraz z wielką nowelizacją postępowania karnego tryby konsensualne staną się jednym z kluczowych elementów polskiego procesu. Wprowadzanie nowych i jednoczesne rozszerzanie już istniejących instytucji procesowych tego typu daje nadzieję na usprawnienie postępowań karnych. Od lat 90. XX wieku w polskim procesie karnym zauważalny jest konsekwentny wzrost znaczenia koncyliacyjnych sposobów jego prowadzenia. Także w ustawach przewidujących wielką nowelizację postępowania karnego (ustawa z dnia 27 września 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. z 2013 r. poz. 1247, oraz ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. z 2015 r. poz. 396), których przepisy…
Przed podniesieniem kurtyny
Stosowane w praktyce przepisy znowelizowanej procedury karnej mogą sprawić szereg niespodzianek wszystkim stronom postępowania. Co zrobić, żeby nie dać się zaskoczyć? Spory nie zawsze muszą dzielić, a te prowadzone „Na wokandzie” łączą. Od kilku miesięcy polemizowałem w kwartalniku z prokuratorami na temat nadchodzących zmian procedury karnej. Po wymianie ciosów, argumentów „za” i „przeciw” tzw. nowelizacji, wraz z Panią prokurator Małgorzatą Szeroczyńską wpadliśmy na pomysł zorganizowania spotkania, podczas którego sędziowie, adwokaci i prokuratorzy mogliby podyskutować o potencjalnych niebezpieczeństwach. Udało się. 16 maja 2015 r. w Sądzie Najwyższym odbyła się konferencja zorganizowana przez Okręgową Radę Adwokacką w Warszawie, pod patronatem Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego i Prokuratora Generalnego, pt. „Nowelizacja procesu karnego –…
