Opiniowanie psychologiczne dla celów postępowań sądowych rodzi w praktyce szereg kontrowersji natury prawnej i etycznej. Jakie to problemy? I w jaki sposób, zarówno organ procesowy, jak i sam biegły, mogą im zawczasu zapobiec? Z roku na rok obserwuje się wyraźny wzrost liczby zasięganych przez organy procesowe opinii psychologicznych, poszerzeniu ulega też zakres problemów, w rozwiązaniu których prawnicy oczekują pomocy biegłych tej specjalności.…
Archiwum Bloga
Psycholog w niespecyficznej roli: profilowanie nieznanego sprawcy
Wiedza biegłego psychologa może okazać się pomocna już na etapie prowadzenia czynności dochodzeniowo-śledczych. Dzieje się tak w sytuacjach, gdy rutynowe czynności policji nie wystarczają do wykrycia sprawcy przestępstwa, albo gdy właściwym staje się ustalenie, czy serii czynów przestępczych mogła dokonać ta sama osoba. Wśród wielu zadań stawianych psychologom sądowym coraz większą popularność w ostatnich latach zyskuje tzw. profilowanie psychologiczne. Zainteresowanie tą…
Opublikowano w Numer 18 » Dobre praktyki
Psycholog w niespecyficznej roli: odtwarzanie sylwetki samobójcy
Jedną z możliwości wykorzystania wiedzy biegłego psychologa na użytek procesu jest wnioskowanie odnośnie właściwości psychospołecznych uwikłanych w niego osób – w sposób pośredni, bez osobistego z nimi kontaktu. Tego typu ekspertyzy mogą być szczególnie przydatne w postępowaniach dotyczących samobójstw i zaginięć. Przydatność wiedzy psychologicznej do wyjaśniania i rozstrzygania zagadnień związanych z przestępstwem, jego okolicznościami i osobą sprawcy, czy też oceną działania stron uwikłanych w proces cywilny, nie jest już dzisiaj kwestionowana. Wręcz…
Tagi: Psycholog, Sylwetka psychologiczna, Sylwetka samobójcy
Opublikowano w Numer 17 » Dobre praktyki
Opublikowano w Numer 17 » Dobre praktyki
Ocena rzetelności opinii psychologicznej
Skutki nieprawidłowej oceny opinii biegłego mają bardzo poważne skutki dla postępowania. Oto kilka podstawowych problemów związanych z przeprowadzaniem ekspertyz psychologicznych, których znajomość może ułatwić sędziom i prokuratorom weryfikację efektów pracy biegłych tej specjalności. Współczesny wymiar sprawiedliwości w szerokim zakresie korzysta z opinii biegłych reprezentujących różne dziedziny wiedzy i dyscypliny naukowe, należących najczęściej do tzw. nauk sądowych. Zgodnie z definicją przyjętą…
Tagi: Biegli sądowi, Lekarz, Rozprawa sądowa, Sąd, Wymiar Sprawiedliwości
Opublikowano w Numer 15 » Dobre praktyki
Opublikowano w Numer 15 » Dobre praktyki
Trudny świadek: od paranoika do psychopaty
Zaburzenia osobowości u przesłuchiwanych rodzą szereg praktycznych trudności w uzyskiwaniu od nich zeznań lub wyjaśnień. Czym są takie zaburzenia i jak postępować ze świadkami, którzy je przejawiają? W praktyce wymiaru sprawiedliwości problem przesłuchiwanych o zaburzonej osobowości, np. paranoidalnej, schizoidalnej, histrionicznej, zależnej bądź psychopatycznej, występuje w sposób szczególnie wyrazisty. Zaburzenia takie mogą bowiem leżeć u podłoża zarówno zachowań naruszających normy prawne…
Tagi: Przesłuchanie, Sąd, Sala sądowa, Zaburzenia osobowości
Opublikowano w Numer 14 » Dobre praktyki
Opublikowano w Numer 14 » Dobre praktyki
Trudny świadek: niepełnosprawny intelektualnie niepełnosprawny intelektualnie
Jak specyfika zaburzeń charakterystycznych dla osób niepełnosprawnych umysłowo wpływa na odtwarzanie przez nie zdarzeń oraz formułowanie zeznań bądź wyjaśnień? Oto wskazówki dotyczące przydatności procesowej tego typu oświadczeń. Ocena zeznań świadka (lub wyjaśnień oskarżonego), którego poziom rozwoju umysłowego nasuwa istotne wątpliwości organów procesowych, może być zadaniem trudnym, uzasadniającym zasięgnięcie opinii biegłego psychologa. Najczęściej przypuszcza się, że niepełnosprawny intelektualnie – ze względu…
Trudny świadek: dziecko
O czym należy pamiętać przesłuchując dziecko? W jakim okresie rozwojowym małoletni świadek może złożyć wiarygodne zeznania? Na jakie prawa i obowiązki dzieci przesłuchujący winien być szczególnie wrażliwy? Oto porady biegłych psychologów. Udział dzieci w postępowaniach sądowych od dawna jest przedmiotem zainteresowania zarówno prawników, jak również specjalistów z dziedziny psychologii i pedagogiki. W ostatnich latach podejmowane są liczne inicjatywy, które mają…
Pokrzywdzony w sali rozpraw – jak interpretować jego zeznania i jak zagwarantować należytą ochronę jego praw?
Dla większości osób składanie zeznań przed sądem stanowi sytuację psychologicznie trudną, a w związku z tym jest przeżyciem stresującym. Wpływają na to zróżnicowane czynniki psychospołeczne, których nasilenie w przypadku świadków pokrzywdzonych istotnie wzrasta. Z badań psychologów wynika, że pokrzywdzeni przestępstwem konieczność zeznawania na sali sądowej nierzadko interpretują jako dodatkową dolegliwość spotykającą ich ze strony społeczeństwa, tym razem reprezentowanego przez wymiar…
Tagi: Pokrzywdzeni, Rozprawa sądowa, Sąd, Świadek
Opublikowano w Numer 10 » Pokrzywdzeni a wymiar sprawiedliwości
Opublikowano w Numer 10 » Pokrzywdzeni a wymiar sprawiedliwości
